آموزش فعل امر در زبان اسپانیایی El Imperativo
فعل امر در زبان اسپانیایی برای دوم شخص مفرد (tú) و دوم شخص جمع (vosotros/as) وجود دارد. این ساختار برای دستور دادن، نهی کردن، دعوت، تبلیغات، هشدار و حتی نصیحت استفاده می‌شود.
نکته مهم این است که برای یادگیری امر منفی باید با حالت التزامی (Subjuntivo) آشنا باشید، چون امر منفی و التزامی به هم گره خورده‌اند. در آموزش زبان اسپانیایی این مبحث جایگاه ویژه‌ای دارد.
در مجموع دو نوع فعل امر داریم:
- ✅ امر مثبت (بکن)
- ❌ امر منفی (نکن)
افعال امری مثبت Imperativo Afirmativo
در زبان اسپانیایی افعال به سه دسته تقسیم می‌شوند: -ar, -er, -ir.
ساختار دوم شخص مفرد (tú)
حالت سوم شخص مفرد در زمان حال ساده به‌عنوان امر tú استفاده می‌شود.
| نوع فعل | سوم شخص حال ساده | tú مثبت |
|---|---|---|
| -ar | habla | habla |
| -er | come | come |
| -ir | vive | vive |
ساختار دوم شخص جمع (vosotros/as)
برای این حالت، حرف آخر مصدر -r حذف و به جای آن -d اضافه می‌شود.
| نوع فعل | روش ساخت | مثال |
|---|---|---|
| -ar | -r → -d | hablad |
| -er | -r → -d | comed |
| -ir | -r → -d | vivid |
ساخت افعال انعکاسی (Reflexivos) در امر مثبت
افعال انعکاسی یک تغییر جزئی دارند: ضمیر انعکاسی به آخر فعل اضافه می‌شود.
| مصدر | سوم شخص حال | tú مثبت | tú + ضمیر انعکاسی |
|---|---|---|---|
| sentarse | se sienta | sienta | siéntate (بنشین) |
| levantarse | se levanta | levanta | levántate (بلند شو) |
فعل‌های بی‌قاعده در امر مثبت و منفی
برخی افعال در امر بی‌قاعده هستند.
| فعل | tú مثبت | tú منفی |
|---|---|---|
| ir | ve | no vayas |
| ser | sé | no seas |
| tener | ten | no tengas |
| hacer | haz | no hagas |
| decir | di | no digas |
| venir | ven | no vengas |
| poner | pon | no pongas |
| salir | sal | no salgas |
امر منفی در اسپانیایی
امر منفی از حالت التزامی حال (Subjuntivo presente) ساخته می‌شود. کافی است کلمه no قبل از فعل بیاید.
ساختار التزامی برای tú
| نوع فعل | پایان حال التزامی tú | مثال امر منفی |
|---|---|---|
| -ar | -es | no hables (حرف نزن) |
| -er | -as | no comas (نخور) |
| -ir | -as | no vivas (زندگی نکن) |
کاربردهای فعل امر
۱. دستور دادن
- ¡Cierra la puerta! → در را ببند!
- No abras la ventana. → پنجره را باز نکن.
۲. تبلیغات
- Disfruta las vacaciones con nosotros. → تعطیلات را با ما بگذران.
۳. ممنوعیت
- No fumar aquí. → سیگار کشیدن در اینجا ممنوع است.
۴. دعوت
- Ven a nuestra boda. → به عروسی ما بیا.
۵. هشدار
- Ten cuidado. → مراقب باش.
۶. دستورالعمل
- Mezcla leche con la harina. → شیر را با آرد مخلوط کن.
۷. توصیه
- Estudia más. → بیشتر درس بخوان.
- No fumes. → سیگار نکش.
ترکیب فعل امر در زبان اسپانیایی با ضمایر مفعولی
۱. در حالت امر مثبت
ضمایر به انتهای فعل می‌چسبند.
- فقط ضمیر مستقیم (OD):
-
Cómpralo. → اونو بخر.
-
Léela. → اونو بخون.
-
- فقط ضمیر غیرمستقیم (OI):
- Dame. → به من بده.
- Muéstranos. → بهمون نشون بده.
- ترکیب هر دو (OI + OD):
- Dímelo. → اونو بهم بگو.
- Explícamelo. → برام توضیحش بده.
📌 ترتیب همیشه: OI + OD
(me, te, le, nos, os, les + lo, la, los, las)
۲. در حالت امر منفی
ضمایر قبل از فعل قرار می‌گیرند.
- فقط ضمیر مستقیم:
- No lo leas. → اونو نخون.
- فقط ضمیر غیرمستقیم:
- No me digas. → بهم نگو.
- ترکیب هر دو:
- No me lo digas. → اینو بهم نگو.
- No se lo vendas. → اونو بهش نفروش.
📌 «se» به‌جای le/les قبل از lo/la/… می‌آید.
جمع‌بندی
فعل امر در زبان اسپانیایی یکی از مهم‌ترین ساختارهای مکالمه روزمره است. یادگیری آن به شما کمک می‌کند تا بتوانید:
- دستور بدهید
- نهی کنید
- دعوت کنید
- و حتی توصیه کنید یا هشدار بدهید.
